3 χρόνια χωρίς τον Μανώλη Γλέζο

Ήταν καλοκαίρι του 2011 και η Ελλάδα φλεγόταν από τις μνημονιακές πολιτικές, που μόλις είχαν έρθει. Οι «Αγανακτησμένοι» είχαν ξεσηκωθεί και μαζί τους δεν μπορούσε να μην είναι και ο Μανώλης Γλέζος. Ένας γνήσιος Πατριώτης και αγωνιστής της Αριστεράς, της γνήσιας Αριστεράς. Εκείνο λοιπόν το καλοκαίρι είχα την τύχη να τον συναντήσω και να μιλήσουμε για πολλά... για την πολιτική, την αντιστασιακή του δράση, αλλά και την αγαπημένη του ΑΕΚ, μιας και τότε έγραφα στην «Ώρα των Σπορ».

Ας δούμε λοιπόν τι έλεγε, το 2011 ο Μανώλης Γλέζος, σήμερα που συμπληρώνονται 4 χρόνια από τον θάνατο του. Λίγοι ξέρουν πως η αντιστασιακή εποχή για εκείνον, ξεκίνησε από το 1939  και την εποχή της δικτατορίας του Ιωάννου Μεταξά. Επίσης, μας λέει για την πικρία που νοιώθει για την στάση του υπουργείου παιδεία προς το πρόσωπο των ανθρώπων της αντίστασης, όπως επίσης και για τον καρδιακό του φίλο Λάκη Σάντα που λίγες μέρες πριν είχε φύγει από την ζωή!

ΞΕΚΙΝΗΣΑΤΕ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΗ ΣΑΣ ΔΡΑΣΗ ΤΟ 1939 ΙΔΡΥΟΝΤΑΣ ΜΙΑ ΟΜΑΔΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΙΤΑΛΙΚΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ ΣΤΑ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΜΕΤΑΞΑ.. ΓΙΑΤΙ ΟΛΑ ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΑΝΑΦΕΡΟΥΝ ΤΟΝ ΜΑΝΩΛΗ ΓΛΕΖΟ ΜΟΝΟ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΗΡΩΪΚΗ ΤΟΥ ΠΡΑΞΗ ΤΗΣ ΥΠΟΣΤΟΛΗΣ ΤΗΣ ΣΒΑΣΤΙΓΚΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΚΡΟΠΟΛΗ;

Ναι, διότι μερικοί από αυτούς ταυτίζονται με τον Ιωάννη Μεταξά και δεν θέλουν να δείξουν τον αγώνα και την πάλη του Ελληνικού Λαού στην διάρκεια της δικτατορίας του Μεταξά.

ΓΙΑ ΣΑΣ Ο ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΕΤΑΞΑΣ ΕΙΝΑΙ ΗΡΩΑΣ, Ή ΔΙΚΤΑΚΤΟΡΑΣ;

Ότι ήτανε δικτάτορας δεν υπάρχει καμία αμφιβολία, δικτάτορας είναι αυτός που απαγορεύει την ύπαρξη πολλών κομματικών οργανισμών, που συλλαμβάνει τους πολιτικούς του αντιπάλους και τους στέλνει εξορία. Δικτατορία είναι η κατάργηση της δημοκρατίας που στην ουσία αυτό έκανε. 

Γιατί είπε ο Μεταξάς το ΟΧΙ;

Για την επίθεση της φασιστικής της Ιταλίας εναντίον μας, υπάρχουνε αρκετές απόψεις γύρο από τον ρόλο του. 
ΑΠΟΨΗ ΠΡΩΤΗ: Αυτή λέει πως ο Μεταξάς ήταν αρκετά έξυπνος άνθρωπος και στρατιωτικός είχε σπουδάσει στην Γερμανία κατάλαβε ότι θα ηττηθεί η Γερμανία. Οπότε για ποιον λόγο να πάει στο στρατόπεδο των Γερμανών. 
ΔΕΥΤΕΡΗ ΑΠΟΨΗ: Η άλλη άποψη είναι ότι ο ίδιος δεν ήτανε δικτάτορας απ’ εαυτού, αλλά ήτανε δικτάτορας από τον βασιλιά και ο βασιλιάς ήτανε ταγμένος με την συμμαχία εναντίον του άξονα. Πως θα μπορούσε να πάει λοιπόν εναντίον αυτού που τον διόρισε δικτάτορα  Η Τρίτη στις 15 Αυγούστου έγινε ο τορπιλισμός της Έλλης προσπάθησε ο Μεταξάς να την κρύψει, να μην πει ότι τον κάνανε ο Ιταλοί. Όμως οι δύτες το βρήκανε σιγά σιγά το μετέδωσαν και αυτό που υποψιαζόταν ο λαός ότι ήταν μία δόλια επίθεση εναντίου του πολεμικού στόλου. Το καλύτερο πολεμικό καράβι, το θεωρούσε καμάρι. Δεύτερο λόγο της θρησκευτικής του πανήγυρης 15 Αυγούστου. Και τρίτον οι βολές οι τορπίλες δεν χτύπησαν μόνο το τορπιλοβόλο βρήκαν και τον λιμένα που βρισκόταν πολίτες. Το να του προσβάλλεις τρία πράγματα του Έλληνα είναι μεγάλη ιστορία. Και δεύτερο ο δόλιος τρόπος. Που έγινε η δουλεία. Αν είσαι άντρας φανερώσου, ας τα ύπουλα. Από κει και πέρα ο λαός τάχθηκε εναντίον της Ιταλίας. Και αυτό δεν μπορούσε να ξεφύγει από τον πανέξυπνο δικτάτορα  Θα πήγαινε λοιπόν ενάντια στην θέληση του; Διότι ήτανε πάνδημη η βούληση του δεν ήτανε μίας μερίδας. Και θα αναφέρω τούτο το χαρακτηριστικό ότι το πόσο πάνδημη ήταν, ώστε υποχρεώθηκε ο ίδιος ο δικτάτορας ύστερα από τρις μέρες να δώσει στην δημοσιότητα το γράμμα του Νίκου Ζαχαριάδη. Για ποιον λόγο τον είχε φυλακή. Ούτε τον έβγαλε, το κομουνιστικό κόμμα το είχε θέσει εκτός νόμου, για ποιο λόγο να είχε τόσο μεγάλη ανάγκη ν το δώσει στην δημοσιότητα; Θα πει ότι εκείνη την ώρα είχε εκφραστεί ένα πάνδημο αίτημα, εναντίον του εισβολέα με το οποίο δεν θα μπορούσε να ταχθεί εναντίον ο ίδιος ο Μεταξάς. Δηλαδή, λένε μερικοί, εκείνη την ώρα εξέφρασε το έθνος και το λαό. Αντικειμενικά ναι. Όσο και αν φαίνεται περίεργο. Αφού και ο ίδιος ο Ζαχαριάδης λέει, αν και ήταν λάθος του δεν έπρεπε να το πει, κάτω από το καθεστώς του Μεταξά θα πολεμήσω  Προσπάθησε με τα μετέπειτα γράμματα του να το αναιρέσει και τα ρέστα, αλλά το είπε. Αυτό δείχνει το κλίμα εκείνης της εποχής. Που η απόδειξή του φάνηκε κιόλας από τις πρώτες μέρες. 
ΤΡΙΤΗ ΑΠΟΨΗ:  η δύναμη του λαού που ήταν πανίσχυρη! Τις παραμονές της εισβολής των Γερμανών το 41, ήδη είχε προσεταιριστεί στον άξονα η Ρουμανία  η Ουγγαρία, η Βουλγαρία και είχε φάει τα λυσσακά του ο Χίτλερ να πάει και η Γιουγκοσλαβία. Για σκεφτεί τε εμείς σε τι κατάσταση είμαστε; Νικητές εκεί και τα βλέπαμε όλα τα παρακολουθούσαμε τα περιμέναμε γιατί μαθευόταν, αφού τα γράφανε οι εφημερίδες υπάρχει το περίφημο άρθρο του γαβ στην "Καθημερινη" για το Χίτλερ. Πως και μπορείς και γιατί μας κάνεις επίθεση. Στις 25 Μαρτίου μαθαίνουμε, κατάπληκτοι, παθαίνουμε ψυχρολουσία, πως προσχώρησε  Γιουγκοσλαβία στο σύμφωνο με την Γερμανία. Όπως όλοι και η Γιουγκοσλαβία, δεν το περιμέναμε ποτέ από την Γιουγκοσλαβία. Η χαρά των Γερμανών κράτησε 2 μέρες. Ο Σερβικός λαός κάνει επανάσταση ρίχνει τον πρωθυπουργό και τον βασιλιά που το είχε υπογράψει, και φτιάχνει νέα κυβέρνηση και σχίζει τα σύμφωνα εναντίον των Γερμανών. Το λέω αυτό για να πω εάν αυτό το έκαναν οι Σέρβοι, τι θα γινόταν αυτό εάν ο Μεταξάς υπέγραφε την υποταγή της Ελλάδας.
Από κει και πέρα, μπαίνουν και οι ψυχολόγοι και προσπαθούν να βρούνε τους ψυχολογικούς λόγους που ο Μεταξάς είπε το ΟΧΙ, δεν μας ενδιαφέρει, εμάς μας ενδιαφέρουν τα γεγονότα όπως είναι.

Για τις γυναίκες της Πίνδου;

Θέλω να σημειώσω κάτι που τότε και τώρα προβάλλεται πολύ από τον λαό και έχει γίνει αντικείμενο στην τέχνη, μιλάμε για τις γυναίκες της Πίνδου. Είναι γεγονός; Είναι, αλλά αυτό το γεγονός έχει αποκρύψει κάτι άλλο μεγαλύτερο. Δεν ήταν μόνο οι γυναίκες της Πίνδου ότι ήτανε ήτανε, αλλά ποιοι άλλοι ήταν για προσέξτε. Είναι το μέτωπο αυτοί που πολεμούσαν και πολέμησαν πρώτα πριν υπάρξει η επιστράτευση ήταν όλοι Ηπειρώτες που ήταν στην πρώτη γραμμή. Οι στρατευμένοι της περιοχής ήτανε οι φύλακες των συνόρων. Δηλαδή τα παιδιά του λαού της Ηπείρου. Και μόλις ξεκίνησε η επίθεση. Ο λαός της Ηπείρου δηλαδή ο πατέρας του φαντάρου,η μάνα του, το παιδί του το αστράτευτο. Ο λαός κινητοποιήθηκε και πήγε μπροστά. Αυτό το πολύ ωραίο οι γυναίκες της Πίνδου ενώ είναι πολύ ωραίο κρύβει μια άλλη πραγματικότητα. Ότι ΟΛΟΣ Ο ΛΑΟΣ πολέμησε εκεί. Αυτό είναι μία ποιοτική διάσταση του θέματος, που δεν έχει προσεχθεί αλλά είναι αλήθεια. Η πιστοποίηση αυτού. Πάρτε τα δις δηλαδή τα ιστορικά αρχεία του στρατού, όπου όλοι οι αξιωματικοί αναφέρουν στις εκθέσεις τους τι έγινε. Οι γυναίκες ζαρωνόντουσαν του ιμάντες μεταφοράς και τα ανεβάζαν επάνω. Άντρες και γυναίκες το γράφουνε σκάβανε τους δρόμους για να περάσουν τα βαρέα πυροβόλα όλοι δίνανε τα εφόδια στους στρατιώτες έπαιζαν τον ρόλο του στρατιώτη και όλοι ταυτόχρονα δίνανε και ψωμί και νερό κ.τ.λ.π.., δεν ήταν μονάχα πως τους δίνανε ψωμί και νερό όπως λένε οι γυναίκες της Πίνδου  Οι γυναίκες της Πίνδου κάνανε, αλλά και οι άντρες όμως και τα ΠΑΙΔΙΑ τα αστράτευτα όλος ο κόσμος πολεμούσε. Όλη η Ελλάδα πολεμούσε, όλος ο λαός πολέμους  Αυτό είναι επίσης άγνωστο και πρέπει να καταφανεί.



Με το περιοδικό Πολίτες
στην πρώτη σελίδα ο φίλος του Λάκης Σάντας





ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΓΙΑ ΣΑΣ Ο ΛΑΚΗΣ ΣΑΝΤΑΣ;

 Ο Λάκης ήταν για μένα ο άλλος εαυτός μου. Το είπα και στην κηδεία του και επιμένω όι έτσι ήτανε. Είμαστε πάρα πολύ φίλοι.

ΜΕ ΤΟΝ ΛΑΚΗ ΣΑΝΤΑ ΠΩΣ ΓΝΩΡΙΣΤΙΚΑΤΕ;

Στο ίδιο γυμνάσιο ήμασταν καθόταν εκείνος στο μπροστινό θρανίο και ήμασταν μία παρέα. Χρόνια παρέα, μαζί φτιάξαμε τις οργανώσεις αυτό που είπες την αρχή του 39, φτιάξαμε οργανώσεις εναντίον του δικτάτορα και εναντίον των πάντων.

ΣΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ, ΔΕΝ ΑΝΑΦΕΡΕΤΑΙ Η ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΑΚΗ ΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΓΕΡΜΑΝΩΝ, ΑΛΛΑ ΕΧΕΙ ΚΥΡΙΑΡΧΗΣΗ Η ΑΠΟΨΗ ΠΩΣ Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΕΡΔΙΘΗΚΕ ΕΠΕΙΔΗ ΕΠΙΑΣΕ ΤΟΝ ΓΕΡΜΑΝΙΚΟ ΣΤΡΑΤΟ, Ο ΡΩΣΙΚΟΣ ΧΕΙΜΩΝΑΣ, ΟΜΩΣ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΚΑΤΑΓΡΑΦΕΣ ΠΟΥ ΠΑΡΑΔΕΧΕΤΑΙ ΚΑΙ Ο ΙΔΙΟΣ Ο ΧΙΤΛΕΡ ΠΩΣ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ ΤΟΝ ΕΧΑΣΕ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ;

Θέλουν να κρύψουν την συμβολή της Ελλάδας, που σημαίνει το ελληνικού λαού. Εγώ επιμένω ήταν συμβολή του Ελληνικού λαού, δεν ήταν το κράτος του Ελληνικού όπως πάει να γίνει. Υπάρχει διαφορά άλλο το κράτος και άλλο ο λαός. Δεν ξέρω αν είναι πασίγνωστο αλλά θα σου πω ορισμένα στοιχεία. Μέχρι τότε νικούσε συνέχεια ο άξονας. Την πρώτη ήττα την υπέστει από την Ελλάδα το έτος 40-41. αυτό έδωσε τέτοιες ελπίδες στους λαούς που δεν μπορείτε να το φανταστείτε μέχρι τότε οι λαοί της σκλαβωμένης Ευρώπης λέγανε πως δεν υπάρχει ελευθερία, δεν υπάρχει ελπίδα, δεν υπάρχει φως στο τούνελ  και ξαφνικά είδαν ένα φως στο τούνελ. Να η απόδειξη τώρα που θα σου πω. Δεν θα σου πω τα λόγια που λέει ο Τσώρτσιλ «οι ήρωες πολεμούν σαν Έλληνες» θα σου πω τώρα ετούτο που δεν είναι γνωστό. Οι Γάλλοι αντιστασιακοί με κάλεσαν, να μουν δείξουν την αντίσταση τους. Στην Γαλλία την ίδια. Πήγαμε στα υψίπεδα του Βερκόρ, όπου κατάσφαξαν οι Γερμανοί αλεξιπτωτιστές χιλιάδες άμαχο πληθυσμό, κατεβήκαμε μετά στην Γκρενόμπλ, όπου εκεί δόθηκαν φοβερές μάχες εναντίον των Γερμανών και επικεφαλής των Γαλλικών δυνάμεων ήταν Έλληνας. Δήμαρχος του Εσιρόλ μίας πόλη. Έγινε μετά δήμαρχος την περίοδο της κατοχής ήταν επικεφαλής των Μακι και έπειτα με πήγανε στα σύνορα Γαλλίας, Ιταλίας. Και μου λένε «Μανώλη πριν αρχίσετε πως εσείς ξεκινήσατε την αντίσταση, την αρχίσαμε πρώτοι εμείς. Μην λέτε πως η Ελλάδα ήταν ο πρώτος λαός που έκανε αντίσταση στην κατοχή εμείς το πρωτοξεκινήσαμε και την ξεκινήσαμε εδώ» λέω εγώ «τι κάνατε;» και μου απάτησαν πως στα σύνορα Γαλλίας Ιταλίας φτιάξαμε πανό και ήρθαμε και το αναρτήσαμε προς την πλευρά της Ιταλίας. Γράφαμε "Έλληνες προσοχή μην προχωρήσετε άλλο, από δω και πέρα αρχίζει η Γαλλία" . Δηλαδή φαντάστηκαν πως εμείς πετάξαμε τους Ιταλούς στην θάλασσα αποβιβαστήκαμε με πλοία στην Καλαβρύα, περάσαμε όλη την χερσόνησο της Ιταλίας και είπαν αυτό το καταπληκτικό με το Γαλλατικό χιούμορ που διαθέτουν. Για να δείξουν σε όλους τους λαούς την σημασία που είχε η νίκη μας. Το θεωρούν την πρώτη τους αντιστασιακή πράξη, στην διάρκεια της κατοχής θεωρούν, αυτό που είναι από την Ελλάδα. Αυτό το λέω για να δείξω την σημασία που είχε που είναι πάνω από τα στρατιωτικά θέματα που είχε στην ψυχολογία των λαών. Νοιώσαμε πως μπορούμε να νικήσουμε τους Γερμανούς. Αυτό είναι το βασικό. Και άρχισε η αντίσταση από την στάση της Ελλάδας. Πέρα από στρατιωτικά θέμα ότι ανέτρεψε όλα τ σχέδια του Χίτλερ. 

ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΛΙΓΕΣ ΜΕΡΕΣ ΕΚΑΝΑ ΜΙΑ ΜΙΚΡΗ ΕΡΕΥΝΑ ΓΙΑ ΝΑ ΔΩ ΠΟΣΟΙ ΝΕΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΞΕΡΟΥΝ ΤΟΝ ΜΑΝΩΛΗ ΓΛΕΖΟ. ΤΑ ΠΙΟ ΠΟΛΛΑ ΠΑΙΔΙΑ ΞΕΡΑΝ ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΣΑΣ, ΧΩΡΙΣ ΟΜΩΣ ΝΑ ΘΥΜΟΝΤΑΙ ΤΙ ΕΧΕΤΕ ΚΑΝΕΙ,. ΠΟΥ ΠΙΣΤΕΥΕΤΑΙ ΠΩΣ ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ ΑΥΤΟ;

Δεν νοιώθω καμία πικρία. Δεν φταίνε τα παιδιά. Το θέμα είναι η παιδεία μας που ουσιαστικά δεν θέλει να αναγνωρίσει την εθνική αντίσταση. Εμένα με καλούν και πάω σε πάρα πολλά σχολεία, όπως καλούσαν και τον Λάκη Σάντα. Μας καλούν όμως οι καθηγητές και μάλιστα κάποιοι από τους μαθητές πήγαν και στην κηδεία του με τους καθηγητές και είχαν και στεφάνι. Το θέμα είναι πως η παιδεία μας δεν μιλάει όχι μόνο για μας, αλλά και για την εθνική αντίσταση γιατί δεν τους συμφέρει. είναι ένας αγώνας αντίστασης, ενώ αυτοί ζητάνε υποτέλεια, σε πλήρη αντίθεση σε αυτό που πιστεύουμε. Είναι λοιπόν δυνατόν να διδάσκουν την ιστορία; 

ΔΗΛΑΔΗ ΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΔΕΝ ΣΑΣ ΕΧΕΙ ΚΑΛΕΣΕΙ ΠΟΤΕ;

Όχι! Μόνο φωτισμένοι δάσκαλοι μας καλούν και πηγαίνουμε σε σχολεία. Δεν μας καλεί το υπουργείο παιδείας, εγώ έχω πει στους υπουργούς παιδείας όλους όσο ζούνε οι παλαίμαχοι αγωνιστές του έπους 41-44 και της εποποιίας της εθνικής αντίστασης να τους καλείται. Και μου απαντούν μα δεν είναι αντικειμενικοί σαν και σένα και προσπαθούν να το εκμεταλλευτούν κομματικά, εγώ δεν έχω αντίρρηση στην προσπάθεια τους να το εκμεταλλευτούν μερικοί κομματικά, αλλά οι νέοι δεν ξέρουν τι γίνεται; ΞΕΡΟΥΝ!

Η ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΜΑΣ ΧΡΩΣΤΑΕΙ ΤΙΣ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΣ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΕΣΑΝ ΣΤΟΝ Β’ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ. ΓΙΑ ΠΟΙΟΝ ΛΟΓΟ ΠΙΣΤΕΥΕΤΑΙ ΠΩΣ ΚΑΜΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΔΕΝ ΤΑ ΕΧΕΙ ΖΗΤΗΣΕΙ;

Εγώ θα είμαι όσο μπορώ πιο αντικειμενικός. Θα πάρω την πλευρά την πιο αθώα. Ας πούμε πως ζητάγανε οι κυβερνήσεις τις Ελλάδας λεφτά και απαντούσαν οι Γερμανοί μην μου ζητάς λεφτά αποζημίωσης θες δάνειο σου το δίνω. Οποιοσδήποτε κυβερνήτης μπροστά στο θέμα να αντιμετωπίσω άμεσα το πρόβλημα των υποχρεώσεων που έχω, τον δημοσιολογικών ελλειμμάτων που πάντοτε είχε η Ελλάδα και στο θέμα να διεκδικήσω δεν είναι καλύτερα να πάρω το δάνειο; Λέω την καλότροπη πλευρά ας πούμε. Από την άλλη πλευρά, ούτε αυτό δεν το εκμεταλλεύτηκαν όπως το εκμεταλλεύτηκε ο Τίτο. Ο Τίτο έλεγε το ίδιο και του λέγανε το ίδιο, και είπε τότε εντάξει σύναψε δάνειο, που έχει διάρκεια 100 χρόνων και θα είναι άτοκο. Όλο αυτό το χρόνο το εκμεταλλεύτηκε άτοκο βέβαια αλλά το πήρε. Ούτε αυτό δεν έκανε η Ελληνική κυβέρνηση. Και δεν το έκανε γιατί εγώ πιστεύω ήταν όλες οι κυβερνήσεις υποτελείς και υπόκεινταν στην μειοδοσία.

Σχόλια